به گزارش ثریا، دکتر محمود نیلی احمد آبادی در افتتاحیه همایش بینالمللی "آینده جهان اسلام در افق ۱۴۱۴ شمسی" که به میزبانی دانشگاه تهران و با مشارکت موسسه "آینده پژوهی جهان اسلام" در دانشگاه تهران برگزار شد، با اشاره به اینکه همایش فوق دو موضوع مهم را مورد هدف قرار داده است، یکی از این موضوعات را کشورهای اسلامی به عنوان یک ظرفیت عنوان کرد و در این باره توضیح داد: قرن حاضر، قرن اتحادیهها، سازمانها و همکاریهای بینالمللی در قالب آنها است و همافزایی بین کشورها میتواند توسعه بیشتر از گذشته، ارتقای کیفیت زندگی و کمک به صلح را رقم بزند.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: اگر اهداف اتحادیهها، توسعه کشورها و پایداری و صلح و دوستی بین ملتها باشد، این همکاری یک اقدام ارزشمند محسوب میشود.
رییس دانشگاه تهران در بخش دیگری از صحبتهای خود، یکی از ظرفیتهای همکاری بین کشورهای اسلامی را سازمان کشورهای اسلامی عنوان کرد و در این رابطه خاطرنشان کرد: همان طور که در اساسنامه این سازمان آمده است، اهداف این همکاری در جهت رساندن صدای جمعی جهان اسلام، تضمین برای حفاظت از منافع جهان اسلام و ترویج صلح به شمار میآید. این در حالی است که در عمل از ظرفیت صلح به درستی استفاده نشده است.
نیلی احمدآبادی در ادامه اظهاراتش، یادآور شد: همکاری بین کشورها بر اساس منافع ملی مشترک، اشتراکات قومی، جغرافیایی و فرهنگی صورت میگیرد. این در حالی است که برخی از کشورهای اسلامی در منطقه خاورمیانه و در همسایگی هم قرار دارند و با توجه به اشتراکات ملی، سنتها و نیز سابقه همکاری مشترک میتوانند از این ظرفیت به خوبی استفاده کنند که در حال حاضر چندان محقق نشده است و یکی از دلایل توسعه نیافتن برخی از کشورها همین است.
وی موضوع دوم که هدف این همایش قرار گرفته است را "آیندهپژوهی" دانست و با اشاره به اینکه آینده پژوهی از موضوعات علمی دانشگاهها و بسیاری از سازمانها محسوب میشود، خاطر نشان کرد: آینده پژوهی موضوعی پیچیده و دارای روشهای مختلف است. این در حالی است که یکی از روشهای این امر داشتن اطلاعات گذشته و تمدید گذشته برای آینده است. با این حال تحولات اجتماعی و سایر عوامل باعث میشود که این روش چندان دقیق نباشد.
ضرورت سناریونویسی برای موفقیت در آیندهپژوهی
وی با تاکید بر اینکه روشهای سناریونویسی بیش از سایر روشها ما را در آیندهپژوهی موفق میکند، در این رابطه اظهار کرد: اگر بخواهم از پایه علم به این موضوع بپردازم باید گفت که تمدنهای بزرگ اسلامی از جمله ایران و مصر که از بزرگترین تمدنهای بشری نیز به شمار می آیند، بر پایه علم و دانش بنا شده است و اولین دانشگاه دنیا یعنی "جندی شاپور" نیز مایهای برای آن شد تا تمدن اسلامی در قرن هشتم میلادی در بغداد و عراق فعلی شکل بگیرد.
رییس دانشگاه تهران در بخش دیگری از صحبتهای خود، اضافه کرد: امروز هم مبنای توسعه کشورهای توسعه یافته دنیا، توسعه منابع انسانی بر پایه علم و دانش است و به صرف اتکا به منابع زیر زمینی نمیتوان سابقه تمدنی قوی داشت؛ بنابراین باید گفت که آنچه که میتواند به عنوان آیندهای موفق برای جهان اسلام رقم بخورد، فقط از مسیر علم و دانش ممکن است.
وی با بیان اینکه ظرفیتهای دیگر هم وجود دارد، اما برای بهره مندی از آنها هم باید از کانال علم و فناوری وارد شد، در این رابطه خاطر نشان کرد: برای پیشبینی آینده جهان اسلام در افق ۱۴۱۴ شمسی نیز باید دید که کشورها تا چه میزان برای علم و فناوری سرمایهگذاری کردند که با توجه به اهداف آنها میتوان به راحتی آینده را ترسیم کرد.
نیلی با اشاره به سرمایهگذاری خوب کشورهایی همچون ایران، ترکیه، مصر و نیز عربستان سعودی، یادآور شد: با این حال آنچه که در این کشورها مغفول باقی مانده است، استفاده از این علم در جامعه است. این در حالی است که در برخی از کشورها از جمله ایران وضعیت توسعه علم بالاتر از متوسط جهانی است.
وی بیان کرد: همچنین ظرفیت تعامل کشورهای اسلامی در حوزه علم و فناوری علیرغم وجود اشتراکات زیاد محقق نشده است و ما از این منظر خود را از امکان بزرگی محروم کردهایم، چرا که اگر همکاری علمی محقق نشود، سایر اقدامات نیز به نتیجه نمیرسد.
رییس دانشگاه تهران در بخش پایانی صحبتهای خود، خاطر نشان کرد: به نمایندگی از دانشگاههای کشور اعلام میکنیم که آمادگی همکاری علمی با دانشگاههای کشورهای اسلامی را داریم و این فرصت را برای گفتوگو، در کنار همکاریهای گذشته، غنیمت میشماریم.